İstinaf itiraz dilekçesi ile istinaf kararlarına karşı temyiz yoluna başvurulmaktadır. Adli yargıda ve idari yargıda istinaf kararlarına karşı başvuru dilekçe ile yapılmaktadır. İstinaf itiraz dilekçesinin bir adı da temyiz dilekçesi ve yapılan bu olaya da temyiz yoluna başvurma denilmektedir.
İstinaf itiraz süresi bir değişik ifade ile temyiz süresidir.
BAM (istinaf adli yargı) kararlarına karşı temyiz süresi 8 (sekiz) gün, 10 (on) gün, 2 (iki) hafta ve 15 (onbeş) gün olmak üzere temyiz edilen kararı veren mahkemeye göre değişmektedir.
CMK 291/1. maddesine göre istinaf ceza yargılaması kararlarına karşı temyiz (istinaf itiraz) süresi, istinaf mahkemesi kararının tefhimi veya tebliğinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerekmektedir.
İdari yargıda ise istinaf Mahkemesine otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir
Madde 291 – (1) Temyiz istemi, hükmün açıklanmasından itibaren on beş gün içinde hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt kâtibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır; beyan tutanağa geçirilir ve tutanak hâkime onaylattırılır. Tutuklu bulunan sanık hakkında 263 üncü madde hükmü saklıdır.
(2) Hüküm, temyiz yoluna başvurma hakkı olanların yokluğunda açıklanmışsa, süre tebliğ tarihinden başlar.
Madde 263 – (1) Tutuklu bulunan şüpheli veya sanık, zabıt kâtibine veya tutuklu bulunduğu ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürüne beyanda bulunmak suretiyle veya bu hususta bir dilekçe vererek kanun yollarına başvurabilir.
(2) Zabıt kâtibine başvuru hâlinde, kanun yollarına başvuru beyanı veya dilekçesi ilgili deftere kaydedildikten sonra bu hususları belirten bir tutanak düzenlenerek tutuklu bulunan şüpheli veya sanığa bir örneği verilir.
(3) Kurum müdürüne başvuru hâlinde ikinci fıkra hükmüne göre işlem yapılarak, tutanak ve dilekçe derhâl ilgili mahkemeye gönderilir. Zabıt kâtibi başvuruyu ilgili deftere kaydeder.
(4) Zabıt kâtibi veya kurum müdürü tarafından ikinci fıkra hükmüne göre işlem yapıldığı zaman kanun yolları için bu Kanunda belirlenen süreler kesilmiş sayılır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’unun 361. maddesinde, Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali talebi üzerine verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceği kuralı yer almaktadır.
Bölge İdare Mahkemesi (idari yargı istinaf) kararlarına karşı temyiz (istinaf itiraz) süresi ise 30 gündür. (2577 sayılı İYUK 46.madde)
Madde 8 – (Değişik: 2/3/2005-5308/1 md.) (1) İş mahkemelerince verilen nihaî kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Şu kadar ki, para ile değerlendirilemeyen dava ve işler hakkındaki kararlar hariç, miktar veya değeri üç bin Türk lirasını geçmeyen davalar hakkındaki nihaî kararlar kesindir.
İstinaf yoluna başvurma süresi, karar yüze karşı verilmişse nihaî kararın taraflara tefhimi, yokluklarında verilmiş ise tebliği tarihinden itibaren sekiz gündür.
Bölge adliye mahkemesinin para ile değerlendirilemeyen dava ve işler hakkındaki kararları ile miktar veya değeri kırk bin Türk lirasını geçen davalar hakkındaki nihaî kararlara karşı tebliğ tarihinden başlayarak sekiz gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.
Kanun yoluna başvurulan kararlar, bölge adliye mahkemesi ve Yargıtayca iki ay içinde karara bağlanır.
(Değişik beşinci fıkra: 24/11/2016-6763/5 md.) Birinci ve üçüncü fıkralardaki parasal sınırlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların; o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların on Türk lirasını aşmayan kısımları dikkate alınmaz. Parasal sınırların uygulanmasında hükmün verildiği tarihteki miktar esas alınır.
İstinaf kararına itiraz bir değişik ifade ile istinaf kararının temyiz edilmesidir. Burada hukuka uygun olarak temyiz dilekçesinin hazırlanması gerekmektedir.
İstinaf talebinin reddine itiraz ifadesinden istinaf kararının temyiz edilmesi anlaşılır. Dava konu ve/veya miktar itibariyle temyize tabi ise aleyhe olan istinaf kararına karşı temyiz yoluna başvurulur.
İstinaf itiraz dilekçesi yani temyiz dilekçesi ya da temyiz başvurusu genel olarak temyizen davaya bakan Dairenin iş yüküne göre belirlenir. Temyize konu dava öncelikli işlerden ise temyiz başvurusunun daha çabuk sonuçlanması muhtemeldir.
İstinaf itiraz dilekçesi yani temyiz dilekçesi kanunlarda yazılı yerlere verilir. Kural olarak temyiz dilekçesi, temyiz edilen kararı vermiş olan mahkemeye veya temyiz edilen kararı vermiş olan mahkemeye gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verilebilir.
Temyiz istemi ve süresi
Madde 291 – (1) Temyiz istemi, hükmün açıklanmasından itibaren on beş gün içinde hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt kâtibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır; beyan tutanağa geçirilir ve tutanak hâkime onaylattırılır. Tutuklu bulunan sanık hakkında 263 üncü madde hükmü saklıdır.1
(2) Hüküm, temyiz yoluna başvurma hakkı olanların yokluğunda açıklanmışsa, süre tebliğ tarihinden başlar.
Temyiz dilekçesinin verilmesi
MADDE 365– (1) Temyiz dilekçesi, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya Yargıtayın bozması üzerine hüküm veren ilk derece mahkemesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilir.
(2) Temyiz dilekçesi, kararı veren mahkemeden başka bir mahkemeye verilmişse temyiz defterine kaydolunur ve durum derhâl kararı temyiz edilen mahkemeye bildirilir.
(3) Temyiz edene ücretsiz bir alındı belgesi verilir.
Temyiz dilekçesi:
Madde 48 – (Değişik: 5/4/1990-3622/17 md.)
Dilekçelerin verileceği yerler:
Madde 4 – Dilekçeler ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrak, Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebilir.